Practoraten

Een practoraat is een expertiseplatform binnen een mbo-instelling waar praktijk(gericht) onderzoek wordt uitgevoerd. Doel is het verspreiden van kennis en innovatie, en opleiden tot innovatief vakmanschap. Een practoraat bestaat uit een ‘kenniskring’ met een practor en docent-onderzoekers. Ook docenten, studenten en partners vanuit het (regionale) bedrijfsleven zijn actief betrokken. Het practoraat slaat de brug tussen onderwijs, onderzoek en (regionale) bedrijfsleven.

Ook leuk: de explainervideo van PractoratenNL

Een practoraat draagt op verschillende manieren bij aan de ontwikkeling van het onderwijs en werkveld. Zo stimuleert het een onderzoekende houding bij docenten en biedt het ruimte voor innovatie en excellentie. Het verbindt onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven en speelt in op de behoeften van en binnen een regio. Bovendien vergroot het de kennisdeling en kennisbenutting tussen scholen en borging van deze kennis. Dit leidt uiteindelijk tot een verbetering van de betrokken mbo-instelling in het bijzonder en het mbo-onderwijs in het algemeen.

Practoraten werken aan uitdagingen én oplossingen voor problemen van opleidingen en teams in het verzorgen van toekomstgericht, wendbaar beroepsonderwijs. Aansluitend bij maatschappelijke en regionale uitdagingen, en bij technologische en sociale ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in bedrijven.

Een practor is een boegbeeld, inspirator en/of motor van een practoraat. Als practor ben je verantwoordelijk voor de ontwikkeling, toepassing en verspreiding van kennis, zowel intern als extern. Ook praktijkgericht onderzoek en het professionaliseren van docenten zijn belangrijke taken. Er gelden vanuit de stichting geen eisen voor de rol van practor, deze keuze ligt volledig bij de betrokken mbo-instelling.

De practoraten focussen zich op de aandachtsgebieden van de drievoudige opdracht van het mbo: beroepsgericht kwalificeren, persoonlijke ontwikkeling en burgerschap.

Het mbo heeft een duidelijke eigen opdracht, die echter wel goed op die van het hbo aansluit. Samenwerking tussen lectoraten en practoraten is daarom een logische stap. We willen daarin waar mogelijk aansluiten op wat er al gebeurt en daarop doorbouwen.

Door samen met docenten en teams praktijkonderzoek uit te voeren, versterken de practoraten het onderzoekend vermogen van docenten en teams. Het delen en borgen van kennis en ervaring staan daarbij centraal. Op deze manier kunnen we aansluiten bij en voortbouwen op bestaande kennis en bewezen initiatieven.

Kennisontwikkeling binnen het mbo vindt voor een groot deel binnen de context van de praktijk plaats: waar lopen we tegenaan? Wat zijn daarvoor handige oplossingen en instrumenten?

Een practoraat zorgt ervoor dat de kennis en kunde van de student aansluit bij de actuele en toekomstige ontwikkelingen in het werkveld. Het mbo is daarmee niet alleen consument van kennis, maar ook producent. Dit is een verantwoordelijkheid die de sector moet nemen om wendbaar te kunnen blijven. Een onderzoekende houding is daarbij onmisbaar, om te kunnen reflecteren en inspelen op de snel veranderende vragen en behoeften die op het mbo afkomen.

Practoraten staan niet los van de omgeving van een mbo-instelling en het bedrijfsleven. De verschillende practoraten hebben verschillende relaties met de stakeholders.

Zo kunnen practoraten functioneren als plaats om:

• Te investeren in mogelijkheden om op te leiden voor een veranderende en onzekere toekomst. 
• Nieuwe onderwijsvormen uit te broeden.
• Met vragen vanuit het werkveld aan de slag te gaan.
• Een Research & Development-functie te vervullen voor het mkb, waarvoor het mbo opleidt.

Een belangrijke doelstelling voor practoraten is het professionaliseren van docenten. Docenten worden gestimuleerd in hun ontwikkeling tot een ‘reflective practioner’, met een reflectieve, onderzoekende houding. De reflective practitioner kijkt kritisch naar zijn eigen handelen: waarom handel ik zoals ik doe, wat is daarvan het effect, en is dat ook wat ik wil? De docent is zich bewust van aannames op verschillende niveaus: ervaringen, kennis en vaardigheden, overtuigingen, waarden en normen, en drijfveren. Hij kan deze aannames analyseren en verder onderzoeken.

Om efficiëntie en doelmatigheid te bewaken, sturen we aan op onderling afstemmen en aansluiten op elkaars expertise. Zo kunnen practoraten voortborduren op elkaars kennis en ervaringen en verrichten zij geen onnodig dubbel werk. Maar wanneer de aansluiting met het onderwijs en het regionale bedrijfsleven belangrijke accenten zijn, dan is het belangrijk om te zorgen dat er een platform en ruimte beschikbaar zijn voor uitwisseling van ervaringen en kennisdeling.